Zaman ve Stres Yönetimi

Hep mutlu olmak
Hep mutlu olmak

Zaman Yönetimi (Zaman Baskısını Azaltmak)

Zaman yönetiminin önemi esasında hayatınızdaki her türlü ilişki ve dengeyi sağlayabilmek adına çok önemli. Muhakkak herkesin kendine göre zamanı yönetme metodu vardır elbette. Ama bazen kendinizi bitmemiş ve yetişmeyen işlerin altında ezildiğiniz bir durumda buluyorsanız bence ufak yardımlar almanızın size faydası olacaktır. Çok uzun sayfalarca yazılar yazmak yerine ana başlıklar halinde size verebileceğim tüyoları şu şekilde sıralayabilirim :

  • Günlük iş listesi yapmak, not defteri kullanmak
    • Bu online bir yazılım da olabilir , küçük bir defter de ya da evinizin/iş yerinizin kolay görünür bir yerine notlarınızı yazdığınız veya astığınız bir pano olabilir.
  • İş planı yapmak, iş öncelikleri ve hedefleri belirlemek, çizelge yapmak
    • Zamanınızı planlamak zamanı yönetebilmenin en gerçekçi yolu olsa da uyabileceğiniz planlar yapmanız bu işin esası. Uyamayacağınız hedefler ve çizelgeler yapmak zaman kaybına da sebep olmasın lütfen.
  • İşleri gelişi güzel ertelememek (üşenme! erteleme! vazgeçme!)
    • Bir önceki madde de söylediğim gibi plan yapın ve bu plana sadık kalın; oflayın poflayın ama yapın.
  • “Hayır” diyebilmek
    • Sadece “Hayır” diyemiyorsanız en azından her şeye “Evet” de demeyin. Mesela “Evet ama…” “Hayır” demenin en kolay yoludur cebinizde tutun.
  • Gereksiz görüşme ve toplantı yapmamak
    • Gereksiz ve sizin için önemli olmayan taleplere “Hayır” diyebilmek gereksiz toplantılar için de geçerli olmalı. Yani çıktı alamadığınız, üretemediğiniz bir toplantıyı ya yapmayın ya da toplantının diğer katılımcılarını çıktı üretip fayda, değer katacak bir noktaya gelmeden katılım sağlamayacağınıza ikna edin.
  • Ziyaretçi görüşmelerini düzenleme, kısıtlamak
    • Konsantrasyonunuzun dağılmasına müsaade etmeyin
  • Zor ve fazla işleri bölümlere ayırarak yapmak
    • Parçala , böl ve yönet ; bir yemek ritüeli gibi düşünün. İşlerinizi ufak lokmalara bölün ve öyle tüketin…
  • Hata ve başarısızlıklardan ders almak
    • Hata yapmaktan korkmayın , esas başarısızlık hatalarınızdan ders almamak ve aynı hatayı yapmaya devam etmektir. Zamanınızı yönetebilmenin birinci kuralı esasında, aynı zaman kaybına sebep olacak hatayı tekrar tekrar yapmaya devam etmemektir. Bu iş ilişkisi veya kişisel ilişkileriniz için de geçerli.
  • Gelişmiş iletişim araçları kullanma, sekreterlik
    • Teknolojiyi kullanan arkadaşlar, sekreteriniz olması için bir işyeri sahibi , patron veya üst düzey yönetici olmanıza gerek yok. Öyle bile olsanız, yazılımlar ile artık kendi özel yapay zeka asistanlarınız ile tüm iletişim araçlarınızı bir araya getirip size asistanlık edebilecek uygulamaları kullanmalısınız.
  • Hızlı  ve seçici okuma teknikleri
    • Son zamanlarda hayatımız e-postaları okumak ve işimiz ile ilgili gelişmeleri takip etmeye çalışmak arasında geçebiliyor. Aynı paragrafı ben 10 dakikada, siz 2 dakikada okuyorsanız, zaman yönetimi konusunda benden %80 daha başarılısınız demek istemiyorum ama en azından daha avantajlı olduğunuz bir gerçek.
  • Sürekli mükemmeliyetçi olmamak
    • Mükemmel diye bir şey yoktur , her zaman daha iyisi olacaktır. Peki burada ima ettiğimiz salla pati , yarım yamalak iş yapmanız mı ? Elbette değil ; minimum ihtiyaç veya talepleri karşılayacak düzeye inip elinizdeki işleri azaltmak ve gerçekten sizin için önemli ve kıymetli konularda mükemmeliyetçi olabilmeniz için kendinize zaman yaratmanız gerektiğini ima ediyorum.
  • Uygun aralıklarda mola vermek
    • Bir robot bile olsanız bakıma ya da resetlenmeye ihtiyaç duyacaksınız. Nasıl arabanızın yakıtı bitince bir yakıt istasyonuna giriyor ve yakıt almak için istasyonda duruyorsunuz, aynı bu şekilde bedeniniz ve ruhunuzun ihtiyacı olan o molaları planlayın ve düzenleyin.
  • Yetki devri
    • Devredebileceğiniz her işi devredin , devrettiğiniz kişiye güvenin ve sorumluluk verin. Elbette onları denetleyebilirsiniz ama devrettikten sonra tekrar onların işini yapmaya çalışmayın.

Stres Yönetimi

Gerçekten Stres ve Zaman birbiri ile inanılmaz ilintili ve ikisinin de ruh ve beden sağlığı için yönetilebiliyor olması önemli ve değerli. Zamanı yönetebildiğiniz müddetçe üzerinizdeki stres azalacaktır ama yine de stres yönetimini başaramıyorsanız bir müddet sonra zaman yönetimi konusunda da sıkıntılar yaşamaya başlayacak ve aynı sarmalda kaybolacaksınız. Dolayısıyla Zaman ve Stres birbirinden ayrılmaz ve beraber çözülmesi gereken bir olgudur.

Stresi yönetebilmenin en güçlü silahı, ruh ve beden sağlığınızdır. Bu yüzden aşağıda sıralayacağım yöntemleri okuyunca şaşırmayın lütfen.

  • Bedensel Hareket / Fizik Egzersizleri Yapın
    • Yürüyüş -günde 30-45-60 dak, Koşu ,Yüzme, Bisiklete binme, Aerobik hareketler, Spor oyunları/aktiviteleri, tenis vb.
  • Solunum Egzersizi Yapın
    • Bir dakikada normalde alınan nefes sayısının yarısı (10-15) kadar düzenli ve derin derin nefes alıp verme – 5 dakika günde 2-3 kez
  • Gevşeme Egzersizleri Yapın
    • Stres sırasında kaslar gerilir. Kan basıncı ve kan şekeri yükselir. Solunum artar. Bu yüzden sürekli olarak bu durumlarda uzun süre kalmaktan kaçınmalı her fırsatta bedeniniz için doktorunuzun da önerdiği gevşeme hareketlerini uygulamalısınız.
  • Masajı Hayatınıza Sokun
    • Kaslar gevşer. Kan akımı iyileşir. Sağlıklı düşünme ve stressiz karar almanız kolaylaşır.
  • Sosyal Destek ve Sportif Etkinlikler, Boş Zaman Değerlendirme
    • Biz sosyal varlıklarız. Yalnız yaşayan ve çeşitli gruplar tarafından kabul edilmeyen insanlar strese daha yatkındırlar; bu yüzden resim, müzik, spor, folklor, el işi etkinlikleri, bahçecilik, çiçek yetiştirme, kitap okuma-yazma gibi etkinlikler için kendinize zaman yaratın
  • Beslenmenize Dikkat Edin
    • Açlık (Akut/Kronik), sinirlenme, öfkelenme ve stresi artırır, böylece suça eğilim artar.
    • Hipertansiyonun fazla tuz tüketimiyle ilişkisi vardır. Fazla tuz tüketimi, su tutulmasını artırır, yorgunluk artar.
    • Aşırı çay, kahve, kakao ve çikolata tüketimi stresi artırır.
  • Yeterli Ve Dengeli Beslenmeliyiz ki;
    • Vücut direncimiz artsın, hastalanma sıklığı azalsın,
    • Beyin ve diğer vücut biyokimyası düzene girsin,
    • Kanser, kalp damar hastalıkları sıklığı azalabilsin,
    • Obezite ve Şişmanlık azalabilsin,
    • Hipertansiyon ve yorgunluk azalsın.
  • İnanca Yönelik Ritüeller
    • Bazı zamanlarda kendi akıl ve mantığımız ile birebir baş edemeyeceğimizi durumlar ile karşılaşabiliriz; inanca yönelik ritüeller anında, mutlak kabul algısı olduğu için, kalbimiz ve aklımızın aynı noktaya geldiği ender anlardan biridir. Bu ritüelleri doğru ve sağlıklı kullanmanızda hiçbir sakınca yoktur.
  • Meditasyon Hayatımızda Olmalı
    • Meditasyon dediğimde sadece kendiniz ile kalabildiğiniz , tüm bedeninizi dinleyebildiğiniz o mutlak anı kastediyorum. İnanca yönelik ritüellerden çok da uzak olmayan sadece çevreniz ile bedeninizin temas ettiği hava, yer ve zaman algısını hissedebildiğiniz o anları yaratmalı ve kendinizi dinlemelisiniz.

Stres yaratan bir durumu değiştirmek için yapıcı davranışlara giriştiğinizde uyumlu baş etme mekanizmaları kullanmış olursunuz.

Ayrıca en önemli stres ile baş etme yöntemi önleyici faaliyetlerde bulunmaktır :

  • Problemi tanımlayın.
  • Nedenini belirleyin.
  • Bir eylem süreci planlayın ve uygulayın.
  • Sonuçlarını değerlendirin.

Eylemleriniz stresi azaltıyorsa, sorunlarınızın çözümüne daha rahat ulaşıyorsanız doğru adımlarla ilerliyorsunuz; ancak anksiyete, öfke, gerginlik, kötüye kullanılma duygunuz devam ediyorsa siz muhtemelen uyumsuz bir baş etme mekanizması kullanıyorsunuz demektir. Bu etkisiz ve sağlıksız eylemler stresinize neden olan durumu değiştirmeyecektir.

Günlük hayatımızda aniden stres yaşamak kadar süregelen streslerle de mücadele etmek gerekmektedir. Süre gelen stresi azaltmak için, belirli stres azaltıcı etkinliklere katılabilir veya bu etkinlikleri normal günlük yaşamınız içine alabilirsiniz. Fiziksel ve ruhsal sağlığınızı ne kadar iyi tutarsanız, stres sizi o kadar az etkiler.

About the Author

Melih Melik SÖNMEZ
1976'da İstanbul'da doğdum.